حس‌گرایی بنی‌اسرائیل (قرآن)درخواست رؤیت خدا از سوی بنی اسرائیل ، و داشتن معبودان ملموس و محسوس ، و روی آوردن آنان به گوساله پرستی، نشانه حس گرایی آنان بوده است. ۱ - درخواست رؤیت خدادرخواست رؤیت خدا از سوی بنی اسرائیل ، نشانه حس گرایی آنان بوده است: «واذ قلتم یـموسی لن نؤمن لک حتی نری الله جهرة...» و (نیز به خاطر بیاورید) هنگامی که گفتید‌ای موسی ما هرگز به تو ایمان نخواهیم آورد مگر اینکه خدا را آشکارا (با چشم خود) ببینیم... . «یسـلک اهل الکتـب ان تنزل علیهم کتـبـا من السماء فقد سالوا موسی اکبر من ذلک فقالوا ارنا الله جهرة...» اهل کتاب از تو تقاضا می‌کنند کتابی از آسمان (یکجا) بر آنها نازل کنی (در حالی که این بهانه‌ای بیش نیست) آنها از موسی بزرگتر از این را خواستند و گفتند خدا را آشکارا بما نشان بده... . . ۲ - داشتن معبودان ملموس و محسوسدرخواست بنی اسرائیل به داشتن معبودان ملموس و محسوس از موسی علیه السلام، نشانه حس گرایی آنان بود: «وجـوزنا ببنی اسرءیل... قالوا یـموسی اجعل لنا الـهـا کما لهم ءالهة...» و بنی اسرائیل را از دریا (سالم) عبور دادیم ... (در این هنگام بنی اسرائیل) به موسی گفتند توهم برای ما معبودی قرار ده همانگونه که آنها معبودان و خدایان دارند!... . ۳ - گوساله پرستیحس گرایی بنی اسرائیل و علاقه به معبودی محسوس، زمینه ساز روی آوردن آنان به گوساله پرستی می شود: «واذ وعدنا موسی اربعین لیلة ثم اتخذتم العجل من بعده... • واذ قال موسی لقومه یـقوم انکم ظـلمتم انفسکم باتخاذکم العجل...» و (به خاطر بیاورید) هنگامی را که با موسی چهل شب وعده گذاردیم (و او به میعادگاه برای گرفتن فرمانهای الهی آمد) سپس شما گوساله را (معبود خود) انتخاب نمودید ...• و زمانی را که موسی به قوم خود گفت: ای قوم شما با انتخاب گوساله به خود ستم کردید... . «ولقد جاءکم موسی بالبینـت ثم اتخذتم العجل من بعده... • ... واشربوا فی قلوبهم العجل بکفرهم...» (و نیز) موسی آنهمه معجزات را برای شما آورد (چرا شما) بعد از آن گوساله را انتخاب کردید ...• ... و دلهای آنها با محبت گوساله بر اثر کفر آبیاری شد... . «یسـلک اهل الکتـب ان تنزل علیهم کتـبـا من السماء فقد سالوا موسی اکبر من ذلک فقالوا ارنا الله جهرة... ثم اتخذوا العجل من بعد ما جاءتهم البینـت...» اهل کتاب از تو تقاضا می‌کنند کتابی از آسمان (یکجا) بر آنها نازل کنی (در حالی که این بهانه‌ای بیش نیست) آنها از موسی بزرگتر از این را خواستند و گفتند خدا را آشکارا بما نشان بده...سپس گوساله ( سامری ) را پس از آنهمه دلایل روشن که برای آنها آمد (به خدائی) انتخاب کردند ... . «واتخذ قوم موسی من بعده من حلیهم عجلا جسدا له خوار الم یروا انه لا یکلمهم ولا یهدیهم سبیلا...» قوم موسی بعد از (رفتن) او (به میعادگاه خداوند) از زیور آلات خود گوساله‌ای ساختند، جسد بیروحی بود که صدای گاو داشت! آیا آنها نمی‌دیدند که با آنان سخن نمیگوید و به راه (راست) هدایتشان نمیکند... . «ان الذین اتخذوا العجل سینالهم غضب من ربهم...» آنها که گوساله را (معبود خود) انتخاب کردند به زودی خشم پروردگار و ذلت در زندگی دنیا به آنها می‌رسد... . «فاخرج لهم عجلا جسدا له خوار فقالوا هـذا الـهکم والـه موسی فنسی» و برای آنها مجسمه ای از گوساله که صدائی همچون صدای گوساله داشت خارج ساخت، و گفتند این خدای شما و خدای موسی است! و او فراموش کرد (پیمانی را که با خدا بسته بود). «قالوا لن نبرح علیه عـکفین حتی یرجع الینا موسی» ولی آنها گفتند ما همچنان بر گرد آن میگردیم (و به پرستش گوساله ادامه میدهیم) تا موسی به سوی ما بازگردد! ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۳۶۰، برگرفته از مقاله «حس‌گرایی بنی‌اسرائیل». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۵۸۶، برگرفته از مقاله «حس‌گرایی بنی‌اسرائیل». |